Nhà giao dịch thông minh không bao giờ trả phí đầy đủ. Sử dụng mã giới thiệu này để tiết kiệm trọn đời: Binance WZ9KD49N / OKX 26021839

Đề xuất từ Thượng viện Mỹ có thể siết chặt hệ sinh thái DeFi

Các chuyên gia trong ngành tiền mã hóa cảnh báo rằng một đề xuất lập pháp mới từ phe Dân chủ tại Thượng viện Hoa Kỳ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của tài chính phi tập trung (DeFi). Dù chưa chính thức trở thành luật, nội dung trong dự thảo đang làm dấy lên lo ngại về việc áp đặt các quy định vốn chỉ phù hợp với mô hình tài chính truyền thống lên một hệ sinh thái vận hành hoàn toàn khác biệt.

DeFi và thách thức trong việc áp dụng khung pháp lý truyền thống

DeFi – viết tắt của Decentralized Finance – là hệ sinh thái tài chính được xây dựng trên nền tảng blockchain, cho phép người dùng giao dịch, cho vay, vay mượn hay đầu tư mà không cần trung gian như ngân hàng hay sàn giao dịch tập trung. Đặc điểm cốt lõi của DeFi là tính phi tập trung, mã nguồn mở và tự động hóa qua hợp đồng thông minh.

Tại sao quy định truyền thống không phù hợp?

Các quy định tài chính hiện hành tại Mỹ – như Đạo luật Ngân hàng và Chống rửa tiền (BSA) – được thiết kế cho các tổ chức có thực thể pháp lý rõ ràng, ví dụ như ngân hàng hoặc công ty chứng khoán. Trong khi đó, nhiều giao thức DeFi không có chủ sở hữu, không có trụ sở và hoạt động hoàn toàn tự động.

  • Không có “bên chịu trách nhiệm” rõ ràng: Ai sẽ phải tuân thủ nếu giao thức được điều hành bởi cộng đồng?
  • Tính toàn cầu: Người dùng DeFi đến từ khắp nơi trên thế giới, không bị giới hạn bởi biên giới quốc gia.
  • Mã nguồn mở: Bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra, sao chép hoặc cải tiến giao thức – điều này mâu thuẫn với nguyên tắc kiểm soát tập trung.

“Áp đặt quy định AML/KYC lên một hợp đồng thông minh giống như yêu cầu một máy ATM phải có giấy phép hành nghề luật sư.” – Một nhà phát triển DeFi ẩn danh chia sẻ với CoinDesk.

Chi tiết đề xuất từ Thượng viện và phản ứng từ ngành

Dự thảo do các thượng nghị sĩ Dân chủ đề xuất yêu cầu bất kỳ “nhà cung cấp dịch vụ tài sản kỹ thuật số” nào – bao gồm cả những nền tảng phi tập trung – phải đăng ký với Bộ Tài chính Mỹ và tuân thủ các nghĩa vụ báo cáo giao dịch đáng ngờ. Điều này có thể buộc các nhà phát triển giao thức DeFi phải giám sát hoạt động của người dùng, điều vốn trái ngược với triết lý cốt lõi của công nghệ blockchain.

Ngành DeFi lo ngại điều gì?

Các tổ chức như Blockchain Association và DeFi Alliance đã lên tiếng phản đối, cho rằng đề xuất này:

  • Đe dọa đổi mới công nghệ tại Mỹ.
  • Đẩy các dự án DeFi rời khỏi thị trường Mỹ sang các khu vực pháp lý thân thiện hơn như Thụy Sĩ, Singapore hoặc UAE.
  • Gây nhầm lẫn pháp lý cho các nhà phát triển cá nhân – người chỉ viết mã, không điều hành dịch vụ tài chính.

Nhiều chuyên gia nhấn mạnh rằng thay vì “cấm đoán”, cơ quan quản lý nên tìm cách phân loại rõ ràng giữa các loại hình dự án: giao thức phi tập trung thuần túy vs. nền tảng có yếu tố tập trung (như sàn giao dịch lai).

So sánh ngắn: DeFi truyền thống vs. DeFi theo đề xuất mới

Tiêu chí DeFi hiện tại DeFi nếu áp theo đề xuất Thượng viện
Chủ thể chịu trách nhiệm Không có – do cộng đồng/quy tắc mã Nhà phát triển hoặc người triển khai giao thức
Yêu cầu KYC/AML Không bắt buộc Bắt buộc cho mọi tương tác tài chính
Khả năng tiếp cận Toàn cầu, không cần danh tính Giới hạn theo khu vực pháp lý và xác minh danh tính

Câu hỏi thường gặp

DeFi có hoàn toàn vô danh không?

Không hoàn toàn. Giao dịch trên blockchain là minh bạch và có thể truy vết, nhưng danh tính người dùng thường ẩn sau địa chỉ ví – trừ khi họ tự tiết lộ hoặc bị liên kết qua dữ liệu ngoài chuỗi.

Nhà phát triển DeFi có thể bị truy tố không?

Có khả năng, nếu cơ quan chức năng cho rằng họ “điều hành” một dịch vụ tài chính không được cấp phép. Đây là rủi ro pháp lý lớn đang khiến nhiều lập trình viên Mỹ rút lui khỏi các dự án công khai.

Liệu đề xuất này có trở thành luật không?

Chưa chắc. Dự thảo hiện chỉ ở giai đoạn thảo luận, cần trải qua nhiều vòng bỏ phiếu và sửa đổi. Tuy nhiên, nó phản ánh xu hướng ngày càng siết chặt từ các nhà lập pháp Mỹ đối với tiền mã hóa.

Có cách nào để DeFi tuân thủ mà không mất tính phi tập trung?

Một số giải pháp đang được thử nghiệm, như “tuân thủ theo thiết kế” (compliance-by-design) sử dụng bằng chứng không tiết lộ (zero-knowledge proofs) để xác minh KYC mà không lộ thông tin cá nhân.

Người dùng Việt Nam có bị ảnh hưởng không?

Trực tiếp thì chưa, nhưng nếu các giao thức DeFi lớn rút khỏi thị trường Mỹ hoặc thay đổi cách vận hành, người dùng toàn cầu – bao gồm Việt Nam – có thể gặp hạn chế về tính năng hoặc thanh khoản.

🚀 Bắt đầu hành trình trading của bạn:

Đăng ký tài khoản Binance hoặc OKX với mã giới thiệu của chúng tôi để nhận hoàn phí giao dịch lên đến 50%!

Đăng ký Binance Đăng ký OKX